Hasło roku 2004 :Diakonia

INDEX

//

WSTECZ

//

SPIS

//

DALEJ

Uwagi dotyczące realizacji programu w oazach rekolekcyjnych OŻK 2004

"Myślę, że na podstawie już ponad 20 lat doświadczeń możemy powiedzieć, że oaza rekolekcyjna jest (...) charyzmatem. Jest to dla naszej świadomości oczywiste, że jeżeli to ma być oaza, to musi być tak a nie inaczej. Inaczej są to oazo-podobne formy, jakieś wczasy z Bogiem czy coś innego, ale nie oaza. I rzeczywiście widzimy, że jeżeli ktoś sobie zmienia program oazy, stosuje jakieś elementy subiektywne, że to nie jest już charyzmat oazy i nie ma też owoców. Dlatego też mamy taką świadomość i tego pilnujemy, że rzeczywiście to musi być oaza, to musi trwać 15 dni, musi być zachowana kolejność dni różańcowych i celebracji, muszą być zachowane wszystkie elementy programu, zgodnie z podręcznikiem. Gdy to wszystko jest, to wtedy oaza przynosi owoce. Ciągle się nad tym zdumiewaliśmy, że nawet jak to nie jest doskonałe we wszystkim i personel nie jest przygotowany i nie ma animatorów, ale trzymają się podręcznika i wszystko przebiega według programu to owoce są zaskakujące nawet tam, gdzie możny by oczekiwać, że nie będzie tych owoców a jednak są; uczestnicy przeżywają oazę: przeżywają nawrócenia i spotkanie z Jezusem, widać, że tutaj i nowy człowiek się rozwija i wspólnota. I teraz problem tej właśnie jedności, jedności w sensie wierności wobec tego, co należy do istoty charyzmatu, co określa tę formę przekazu życia Bożego, tę formę wychowania nowego człowieka. Trzeba przyjąć po prostu ten charyzmat w całości, ze wszystkimi elementami nawet nieraz bardzo szczegółowymi, bo to należy do tego charyzmatu i od wierności zależy owocowanie i rozwój ruchu" (Ks. F. Blachnicki, Posłuszeństwo wiary wobec charyzmatu Ruchu Światło-Życie, Rekolekcje WNMK - Carlsberg 1986/87).
I. ZWROT DO ŹRÓDEŁ
1. Rekolekcje oazowe są czasem szczególnego doświadczenia spotkania z Bogiem oraz ludźmi we wspólnocie, czasem odkrywania swojej misji w Kościele i w świecie.
2. Zwróćmy uwagę na konieczność znajomości charyzmatu Ruchu. Dobre przygotowanie się do prowadzenia zajęć podczas rekolekcji zapewni uważne studium części A podręcznika na dany stopień, oraz o aktualizacje zawarte w teczce roku.
3. Za sługą Bożym ks. Franciszkiem trzeba nam powtórzyć: "Dojrzałość chrześcijanina jest postulatem, który musi być realizowany na każdym etapie życia chrześcijanina" (I Kongregacja Odpowiedzialnych, Krościenko 1976).
Zasada "światło-życie", którą nasz Założyciel nazwał charyzmatem podstawowym, jest nam zadana na całe życie. Jeżeli jest konsekwentnie realizowana, prowadzi ku dojrzałości ludzkiej, osobowej i chrześcijańskiej. Zakłada ona konieczność zintegrowania życia, decyzji woli, z rozpoznawanym światłem, czyli prawdą. Tę prawdę człowiek odkrywa w sumieniu, podpowiada ją także rozum oświecany słowem Bożym. Kontemplacja oblicza Chrystusa prowadzi do odkrycia w Nim jedynego wzoru osobowego godnego człowieka. Chrystus jest Tym, który w najdoskonalszy sposób światło uczynił życiem. Wsłuchiwanie się w głos Kościoła-Matki pozwala odnaleźć drogi światła i prawdy pośród ciemności tego świata. Taki program nie jest podyktowany tylko na czas młodości czy na okres dorastania, ale na całe życie. Niech głęboko w serce zapadną słowa Ojca Świętego z Krakowskich Błoni: "Umiłowanie Eucharystii i Biblii niech zawsze rzuca Boże światło na drogi waszego życia". Miarą dojrzałości będzie więc wola poddania swego życia słowu Bożemu, aby stało się ono słowem życia, tzn. motywem osobistych wyborów i decyzji. Na ile każdy będzie traktował słowo Boże jako normę swojego postępowania, na tyle będzie stawał się "nowym człowiekiem", dojrzałym chrześcijaninem. Warto też wracać do słów Ojca świętego z telegramu na 30-lecie zawierzenia Ruchu Niepokalanej, w którym wzywa do wierności charyzmatowi oazy, pokazując jego wartość i wskazując kierunki zaangażowania oraz cel, któremu ma służyć formacja w Ruchu. Treść telegramu zamieszczono na końcu Uwag.
II. DIAKONIA OAZY
Należy zatroszczyć się o pełny skład diakonii: moderator-kapłan, moderatorka, animator liturgiczny, muzyczny, animatorzy grup. Nie powołujemy animatorów spośród uczestników oazy! Codzienne spotkania zespołu wychowawczego oazy (odprawy) warto zaczynać, nawiązując do tematu roku - Diakonia, od krótkich świadectw jego członków dotyczących diakonii podejmowanej danego dnia, dzieląc się przeżytymi radościami i trudami, dziękując "zawsze za wszystko Bogu Ojcu w imię Pana naszego Jezusa Chrystusa!" (Ef 5, 20).
III. PROGRAM REKOLEKCJI
1. Założenia formacyjne danego stopnia winny znaleźć swój wyraz w realizacji elementów programu dnia.
2. Notatnik uczestnika. Stanowi istotną i konieczną pomoc podczas rekolekcji. Zatroszczmy się, aby nikomu nie zabrakło go na żadnej oazie.
3. Liturgia w oazach powinna odznaczać się szczególnym pięknem. W jej poprawnym ukształtowaniu pomocą mogą służyć znajdujące się w teczce roku "Rozważania o Eucharystii", przybliżające wskazania zawarte w Ogólnym Wprowadzeniu do Mszału Rzymskiego (2002).
Należy zadbać o właściwy podział posług oraz dobre ich przygotowanie. Eucharystia celebrowana z zaangażowaniem wielu osób, podejmujących właściwe sobie funkcje, najpełniej objawia Kościół. Ponadto, sprawowana publicznie w świątyniach, staje się świadectwem składanym przez Ruch Światło-Życie wobec miejscowej wspólnoty Kościoła. Troska o liturgię niech wyraża się, także w sprawach praktycznych takich jak: - właściwy dobór śpiewów liturgicznych w Eucharystii (propozycje podane są w podręcznikach oaz danego stopnia), nie zaś piosenek religijnych.
- poprawne postawy i gesty liturgiczne,
- odpowiedni strój wyrażający zarówno świętowanie spotkania z Panem, jak i szacunek dla miejsca sakralnego oraz współuczestników liturgii; służba liturgiczna w albach, ciemnych spodniach i obuwiu innym niż sportowe, dziewczęta w sukienkach, a nie w spodniach; bluzki i koszule nie mogą budzić skojarzeń z plażą.
- Przeżycie liturgii na oazie powinno w następstwie prowadzić do poprawnej animacji liturgii w parafii. Zwracajmy uwagę na znajomość przepisów liturgicznych (Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego) i sami je zachowujmy.
4. Spotkania w grupach - troszczymy się, by odbywały się one w miejscach wyciszonych, przygotowanych, w których znajdą się znaki katechumenackie: Pismo święte, figurka Maryi, świeca. Wychowujmy uczestników do postawy pełnej szacunku dla osób, miejsca i chwili spotkania tak, by była ona wyrazem wiary w żywą obecność Jezusa we wspólnocie uczniów - spotkanie w kręgu, na siedząco.
5. Pogodny wieczór i śpiew w Oazie jest bardzo ważnym elementem wychowawczym i wspólnototwórczym.
- Nie rezygnujmy więc zbyt łatwo z tych punktów programu. Roztropnie korzystajmy z wyświetlania filmów, przeznaczając ten czas raczej na śpiew, wspólną zabawę, swobodne wypowiadanie siebie, prezentację własnej twórczości.
- We wszystkich tych formach świętowania i odpoczynku uczmy się wzajemnie, szczególnie w oazach młodzieżowych, pielęgnowania ducha nowej kultury (wyklucza się tu: wyśmiewanie słabszych, dwuznaczne dowcipy, cytowanie "twórców" subkultury z ich żargonem i moralnością, niezdrową rywalizację itp.). W dobie hołdowania konsumpcyjnemu stylowi życia potrzebne są takie spotkania, podczas których można zdobyć umiejętność przygotowania uroczystości rodzinnych takich jak: wesela bezalkoholowe, pierwsze komunie, prymicje, imieniny, urodziny, zwłaszcza osiemnastki, andrzejki, spotkania sylwestrowe i inne w duchu Nowej Kultury.
- Przybliżmy uczestnikom rekolekcji postać naszego założyciela sługi Bożego Ks. Franciszka Blachnickiego (np. poprzez zorganizowanie o Nim wieczornicy, czy spotkania ze świadkiem Jego życia).
- W roku Jubileuszu 50-lecia oaz warto uczestnikom rekolekcji w przystępnej formie ukazać najważniejsze wydarzenia z historii Ruchu, zwłaszcza te, które ukształtowały jego charyzmat i dzisiejsze oblicze.
- Zachęcamy do zapoznania się z regionem w którym przebywamy na oazie, z jego historią, tradycjami. Można zaprosić na pogodny wieczór kogoś ze starszych mieszkańców, twórców ludowych czy gawędziarzy.
6. Wycieczka w czasie trwanie oazy powinna być tak zaplanowana, by jej trasa nie była zbyt długa i męcząca, by pozwalała jednocześnie na rekreację i realizację programu danego dnia rekolekcji. Ponadto powinna być poprzedzona informacją o przepisach obowiązujących w parkach narodowych. Większe grupy muszą mieć przewodnika lub być zgłoszone w dyrekcji parku. Nie wolno obsuwać kamieni, niszczyć zieleni, schodzić ze szlaków. Przebywanie w parku narodowym w nocy jest zabronione. Zachęca się natomiast do codziennego, atrakcyjnego przeprowadzania wypraw otwartych oczu w najbliższej okolicy.
7. Nowa Kultura. Winna przejawiać się w sposobie zachowania przenikniętym duchem Ewangelii, stylu bycia, języku a zwłaszcza ubiorze właściwym dla Nowego Człowieka, który nie ulega dyktatowi mody lecz ma świadomość swojej wielkiej godności dziecka Bożego. Ubiór, szczególnie dziewcząt, winien być schludny, skromny, wygodny, nie podkreślający tylko walorów ciała, lecz całego człowieka.
8. Ze względu na intensywność zajęć i wynikający z tego wysiłek fizyczny i duchowy, troszczmy się o wyciszenie wewnętrzne i zewnętrzne. Cisza nocna winna być szczególnie pielęgnowana i zachowywana (w całym ośrodku) najpóźniej od godz. 22.30. Dotyczy to również diakonii oazy.
9. Nie należy rozszerzać programu oazy o elementy różnych tradycji, stwarzając dodatkowe przeżycia i emocjonalne wstrząsy obce duchowi oazy. Nie urządzać dodatkowych czuwań czy celebracji nocą, nawet tzw. Pasterki czy Rezurekcji. Są one niepowtarzalne raz w roku, a w krótkim czasie rekolekcji, i tak obfitujących w wiele przeżyć, wybijają z rytmu, którego zadaniem jest kształtowanie w uczestnikach systematyczności, wbrew młodzieńczej skłonności do doraźnych akcji i zrywów. Podobnie nie należy narzucać młodzieży postu ścisłego przez wszystkie dni tajemnic bolesnych.
10. ONŻ I stopnia - przyjęcie Jezusa jako Pana i Zbawiciela
Proponujemy, by w IV dniu oazy nabożeństwo ewangelizacyjne przeprowadzone w godzinach przedpołudniowych łączyło więcej grup rekolekcyjnych. Na wieczornej liturgii światła może zgromadzić się cała Oaza Wielka.
- Osobistego i świadome uwierzenie w Chrystusa i przyjęcie Go aktem woli jako swego Pana i Zbawiciela, nie powinno być manifestowane podczas liturgii żadnym szczególnym znakiem, gestem czy głośnym świadectwem. Zgodnie z uwagami w Mszale, może to być cicha modlitwa po śpiewie "Baranku Boży". Celebrans wówczas powinien dać na to czas, sam odmawiając ze złożonymi rękami modlitwę: "Panie Jezu Chryste Synu Boga Żywego...". Można wprowadzić do tego aktu nawiązując do I Komunii Świętej, pokazując ją jako moment osobistego przyjęcia Jezusa. Każda komunia jest zawsze aktem przyjęcia Jezusa i wydarzeniem rozpalającym wiarę i miłość w człowieku.
- Pożądane jest, zwłaszcza w pierwszych dniach oazy, osobiste świadectwo członków diakonii, np. przy okazji jutrzni czy spotkań w małych grupach, o przyjęciu Jezusa, uwierzeniu w Niego, o tym jak On działa dziś w ich codziennym życiu.
11. TECZKA OŻK 2004. Oprócz materiałów służących realizacji programu oaz wakacyjnych w Teczce zamieszczono pomoce do pracy rocznej w temacie "Diakonia". Korzystajmy z zwłaszcza z treści ukazujących teologię diakonii. Niech inspirują one szczególnie osoby podejmujące diakonię podczas rekolekcji, aby własnym świadectwem zachęcali uczestników do pełnienia służby w duchu Chrystusa Sługi.
12. Dzień Wspólnoty. Należy oddzielić meldunki (zwięzłe, przygotowane i sprawdzone, bez elementów humoru, często bardzo wątpliwego, nawet złośliwego) od świadectw: te ostatnie najpierw składa się w oazie podczas Wigilii, w przeddzień, a najcenniejsze wybiera się do podzielenia się z innymi grupami Oazy Wielkiej. Świadectwa mają ukazywać specyfikę danego stopnia oazy. Obydwa elementy są istotnym publicznym świadectwem o sobie: zarówno poziomu kultury uczestników, jak i owocności pracy wychowawczej.
IV. JEDNOŚĆ MIĘDZY OAZAMI - OAZA WIELKA
1. Znakiem jedności i elementem jej budowania jest tzw. Oaza Wielka, jej biblijna nazwa i funkcja łączenia kilku, kilkunastu oaz średnich w bardziej wymowny znak Kościoła, w którym spotykają się dorośli, rodziny, młodzież i dzieci, świeccy i duchowni, mieszkańcy wielu parafii a nawet diecezji, czy krajów. W czasie trwania rekolekcji należy szukać okazji, aby ideę Oazy Wielkiej przybliżyć. Stosowną okazję daje spotkanie na nabożeństwie w Dniu Światła oraz czuwanie przed pielgrzymką na dzień wspólnoty, a więc 12 i 13 dzień oazy.
2. W celu budowania jedności między oazami Moderatorzy powinni zatroszczyć się o odszukanie oaz średnich przebywających w sąsiedztwie, często z innych diecezji czy zgromadzeń zakonnych, i zapoznanie się z moderatorami. W programie oazy są bowiem takie wydarzenia - oprócz dnia wspólnoty - które szczególnie sprzyjają poszerzeniu wspólnoty oazy średniej: Eucharystia z liturgią światła (w czwartym dniu oazy), Nabożeństwo odnowy Chrztu św.(w dziesiątym dniu oazy), Celebracja Sakramentu pojednania (w jedenastym dniu), jakiś wspólny pogodny wieczór przy ognisku. Ponadto godna pochwały jest wzajemna modlitwa za uczestników bratniej oazy.
3. Idea Oazy Wielkiej, jako znaku powszechności Kościoła, domaga się odświeżenia i przybliżenia jej uczestnikom oaz. Założyciel Ruchu, Ks. Franciszek Blachnicki w roku 1981 bardzo wyraźnie mówił, że idea Oazy Wielkiej jest elementem konstytutywnym charyzmatu Światło-Życie i zachęcał moderatorów do jej odkrywania i pielęgnowania.
4. Sprawą ważną dla Ruchu jest również wyrażenie jedności z Episkopatem Polski oraz poszczególnymi biskupami. Wyrażamy ją głównie poprzez listy jedności, które należy przygotować na Dzień Wspólnoty, odczytać uczestnikom tego spotkania, zebrać podpisy i wysłać do adresata. Pamiętajmy również o swoich Księżach Proboszczach.
5. Dzień Wspólnoty w Oazach Wielkich.
Dzień Wspólnoty ma charakter pielgrzymki i obejmuje 7 stacji:
1) Wigilia modlitewna w przededniu pielgrzymki (wieczorem) - według PNOR (Lublin 1997), s.78-96. Do wykorzystania również propozycja ks. Stanisława Hartlieba, Pięćdziesiąt dni radości paschalnej (Lublin 1993), s. 101-122.
2) Celebracja na rozpoczęcie pielgrzymki - według PNOR.
3) Dzielenie się Ewangelią w grupach na trasie pielgrzymki. Teksty: Ef 4, 1-16; Mk 4, 26-29; Mt 13,3-50; J 17, 21-23; 1 Kor 12,12-27.
4) Godzina spotkania i świadectwa. Formy prezentacji oazy: proporzec, meldunek (3 min.), Świadectwo z przeżycia oazy (5 min) i piosenka oazy.
5) EUCHARYSTIA. Każda oaza przynosi ze sobą: świecę oazy, komunikanty (odliczone, w specjalnym naczyniu), bochenek chleba (najlepiej okrągły, na tacy z białą serwetką, a nie pokrojony w foliowym worku - chodzi o znak łamanego chleba), znak oazy i ofiarę pieniężną. Księża przynoszą ze sobą albę i stułę w kolorze czerwonym lub białym, teksty modlitw eucharystycznych.
6) Nabożeństwo odpowiedzialności i misji ze składaniem deklaracji KWC. Propozycja zamieszczona w Teczce OŻK 2004.
7) Modlitwa dziękczynna po powrocie z pielgrzymki.
Godziny rozpoczęcia poszczególnych stacji ustala Moderator Oazy Wielkiej w porozumieniu ze wszystkimi moderatorami oaz średnich.
V. POSŁUGA WYBRANYCH DIAKONII
1. Deuterokatechumenat
- Powraca do świadomości Kościoła Powszechnego, również w Polsce, między innymi przez Obrzędy chrztu dorosłych. Stoi przed nami nowe zadanie wejścia z praktyką katechumenatu do duszpasterstwa parafialnego, szczególnie wśród dorosłych kandydatów do chrztu czy pokuty i Eucharystii. Jest to zadanie dla dojrzałych oazowiczów. Diakonia deuterokatechumenatu - ciągle wydaje się być pojęciem zarezerwowanym tylko dla formacji oazowej, nie kojarzy się z gotowością do służby osobom poszukującym Chrystusa w Kościele. Tymczasem dojrzałe wspólnoty katechumenalne, w której takie osoby mogłyby realizować swoje przygotowanie do sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich, potrzebne są od zaraz.
- Przypominamy, że przewidziane w 15 dniu ONŻ I° nabożeństwo zawiązania wspólnot deuterokatechumenalnych może być przesunięte na najbliższe tygodnie powakacyjne, najpóźniej do 8 grudnia, w święto patronalne Ruchu, ale nie należy go nigdy pomijać. W dojrzewaniu wiary każdy szczegół tego nabożeństwa odgrywa istotną rolę i nie należy niczego pomijać lub skracać.
2. Diakonia Wyzwolenia i Życia
- Podjęcie i realizacja programu Krucjaty Wyzwolenia Człowieka jest testem weryfikacyjnym członkostwa w Ruchu. Już sama nazwa KWC mówi o jedności światła i życia w tajemnicy krzyża.
- W świecie zniewolonym lękiem podjęcie Krucjaty staje się czynem odnowy moralnej na miarę potrzeb wynikających z aktualnych zagrożeń. Członkowie Ruchu winni znaleźć w KWC "wiele okazji do aktualizacji swojej służby i swego konkretnego zaangażowania się w dziele ewangelizacji" (Podręcznik KWC, s. 5-7) w diakonii na rzecz ubogich tego świata.
- Przypomnijmy uczestnikom oaz, że zobowiązanie członków KWC przestrzegania całkowitej abstynencji od alkoholu nie jest przyrzeczeniem dozgonnym lub na określoną liczbę lat. Obowiązuje ono bowiem tak długo, jak długo chce się być solidarnie związanym odpowiedzialnością za ratowanie braci i narodu z innymi, którzy weszli na tę drogę i zawiązali "nowe wojsko Gedeona" - Krucjatę Wyzwolenia Człowieka (ks. F. Blachnicki, List do kandydatów KWC, w: Eleuteria 2).
- Istotne staje się zrozumienie Krucjaty jako daru wyzwolenia w Chrystusie. Człowiek tylko jako osoba wolna może, na drodze miłości, uczynić bezinteresowny dar z siebie.
- W tym roku mija 25 lat od czasu, gdy Ruch odpowiedział na apel Ojca Świętego. Jan Paweł II i dzisiaj nie ustaje w przynaglaniu nas do konkretnego zaangażowania na rzecz sióstr i braci wielorako zniewolonych, nie tylko w naszej ojczyźnie ale i w świecie: "Miłosierdzie czynów nadaje nieodpartą moc miłosierdzia słów" (NMI 50).
- W roku 25-lecia proklamowania Krucjaty warto przywołać historię tamtego wydarzenia i ukazać rolę, jaką odegrał Ojciec Święty Jan Paweł II w zaistnieniu Krucjaty.
- Do teczki roku dołączona zostaje płyta z katechezą sługi Bożego Ojca Franciszka. Zachęcamy do jej uważnego wysłuchania i korzystania w czasie trwania oaz i w trakcie formacji rocznej.
- Prezentujmy uczestnikom oaz pismo KWC - Eleuterię i zachęcajmy do jej lektury. - Niepewny los ustawy o ochronie dziecka poczętego pokazuje, że w programie działań KWC należy dostrzec potrzebę współpracy z Diakonią Życia. To zaś domaga się ze strony członków Ruchu jeszcze większego apostolstwa.
- Diakonia Życia dysponuje własnymi materiałami, z których należy korzystać w formacji oazowej.
3. Ewangelizacja
- Rozumiana jako podwójny program "ad intra" i "ad extra" w niczym nie straciła swojej aktualności. W każdym czasie jest ona sprawdzianem żywotności wiary poszczególnych osób i wspólnot. Nie ma takiego czasu i miejsca, w którym ewangelizacja nie byłaby potrzebna. Wypływa to z podwójnego wpatrzenia się: w Chrystusa Pana, który nas pyta jak Szymona: "czy miłujesz mnie więcej..." oraz ludzi, którzy są "jak owce bez pasterza". Jedno i drugie spojrzenie polega na miłości.
- Słaby duch ewangelizacji oaz, tłumaczenie się "niesprzyjającymi warunkami" dowodzi, że ewangelizację rozumiemy jako działanie ludzkie a nie Boże, że ufamy swoim środkom a nie mocy Słowa Bożego. Potrzebna jest większa mobilizacja, najpierw modlitewna. Nowe pola ewangelizacji otwarła ustawa regulująca stosunek Państwa do Kościoła. Wszystkie więzienia, szpitale, internaty, hotele i inne miejsca zostały otwarte na ewangelizację.
4. Domowy Kościół
- Za właściwe tendencje należy uznać praktykę tych diecezji, które organizują oazy rodzin w jedności z oazami młodzieżowymi, choć z poszanowaniem odrębności programowych. Potrzebne jest wzajemne świadectwo. Do stałej praktyki powinny wejść spotkania par Domowego Kościoła z III° młodzieżowym.
- Innym rozwiązaniem przybliżającym dorosłych do młodzieży jest obecność par małżeńskich w zespole wychowawczym oaz młodzieżowych.
VI. SPRAWY ADMINISTRACYJNE
1. Kapłan prowadzący rekolekcje powinien posiadać dokument swojego biskupa, kierujący go do posługi w konkretnym miejscu i określonym terminie. Przed rozpoczęciem rekolekcji należy przedstawić się miejscowemu księdzu proboszczowi i ustalić z nim zasady korzystania z kościoła czy kaplicy.
2. Przypominamy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami przebywający na oazach nie mają obowiązku meldowania się.